Gemeente Nunspeet onderzoekt functioneren oudere stembureauleden na verkiezingsdruk

De gemeente Nunspeet gaat in gesprek met leden van stembureaus die boven de zeventig jaar zijn om te onderzoeken hoe zij aankijken tegen hun functioneren tijdens verkiezingen. Aanleiding is de grote druk die het lid zijn van een stembureau met zich meebrengt, waardoor het al lang geen erebaantje meer is zoals vroeger vaak werd aangenomen.

In de evaluatie van vorige verkiezingen wordt aangegeven dat een lid van een stembureau de gehele zittingstijd ‘aan moet staan’ en kwaliteit moet leveren. Zonder te willen generaliseren merkt het college dat leeftijd en fysieke gesteldheid een rol spelen en in de loop van de verkiezingsdag vermoeidheidsklachten en concentratieverlies ontstaan. Om die reden wil men de 70+ leden peilen hoe zij er zelf in staan.

De evaluatie is opgesteld naar aanleiding van het verloop van de verkiezingen voor de Provinciale Staten en de Waterschappen in 2023. Deze werden gekenmerkt door een hogere opkomst, dubbele verkiezingen, een nieuwe procedure voor het vaststellen van de uitslag en voor het eerst een centrale stemopneming. Het blijkt dat de organisatie daardoor onder grote druk stond en veel vroeg van de betrokkenen. Het tellen van de stemmen verliep door deze factoren ook veel trager, dat heeft geleid tot een aantal actie- en verbeterpunten. Waarbij het college zich wel de vraag stelt of alles tijdig kan worden aangepast nu er in november verkiezingen voor de Tweede Kamer aankomen en voor het Europees parlement. Verwacht wordt dat er een tekort van 65.000 euro gaat ontstaan vanwege noodzakelijke uitgaven.

Ieder stembureau gaat bestaan uit vier leden en vier plaatsvervangende leden. Teammanagers binnen de gemeentelijke organisatie krijgen de verantwoordelijkheid om mensen uit hun team beschikbaar te stellen voor de inzet op het gemeentelijk stembureau. Aanleiding is dat de aanwezigheid van een ambtenaar in een stembureau op prijs wordt gesteld maar niet voldoende medewerkers zich spontaan beschikbaar stellen voor deze taak. 

De Werkgroep Toegankelijkheid wordt gevraagd een nieuw onderzoek uit te voeren naar de toegankelijkheid van de stemlokalen in verband met de verkiezingen voor het Europees Parlement. Hun aanbevelingen zijn in het verleden bijvoorbeeld aanleiding geweest voor de komst van een extra toegangsdeur in Dorpshuis De Wieken. De lunch wordt niet langer bezorgd omdat de praktijk uitwijst dat deze vaak door de drukte op het stembureau niet kan worden genuttigd. Men kan daarom snel tussendoor thuis een hapje kan eten. De vergoeding wordt om deze reden wel met twintig euro verhoogd.

Er wordt opnieuw gebruik gemaakt van centrale telling in het gemeentehuis. Mensen die een uitkering ontvangen krijgen een bruto vergoeding toegekend die niet wordt gekort op hun uitkering. Ook worden twintig extra stemhokjes aangeschaft voor een bedrag van zesduizend euro. Die gaan gebruikt worden in het gemeentehuis, wijkontmoetingscentrum Binnenhof en een aantal grotere stembureaus. Ook komt er een stemmal voor blinden en slechtzienden.

Wijnand Kooijmans