Column Rebecca de Kok - van den Born: Mansplaining

Kent u dat woord, mansplaining? Het is een samentrekking van de woorden man + explaining. Wanneer een man iets uitlegt aan een vrouw waar zij evenveel of zelfs meer verstand van heeft, is er sprake van mansplaining. In zo’n geval is de bewuste of onbewuste vooronderstelling van de man dat de vrouw er toch niets, of minder, vanaf weet. Mansplaining.

Een tijd geleden was ik aanwezig bij een kerkdienst (elders in den lande) waar ik dit ervoer. Het ging tijdens de preek over Johannes 16:21, waar Johannes schrijft dat een vrouw, als haar kind eenmaal geboren is, de pijn van de geboorte vergeet omdat ze blij is dat er een mens ter wereld is gekomen. Johannes, een man die schrijft over de ervaring van een vrouw, en wat mij betreft, die ervaring mansplaint (ervan uitgaande dat een vrouw toch meer weet wat ze zich wel of niet herinnert na een bevalling dan een man). Je voelt hem vast al aankomen - dat raakte me, in de negatieve zin. ikzelf heb namelijk de geboorte van mijn eerste kind als nogal traumatisch ervaren. Natuurlijk was ik blij dat ons kind er eindelijk was. Maar de pijn van dat trauma was ik absoluut niet vergeten bij de geboorte en bleef ik zelfs tot lang daarna ervaren.

Na de dienst sprak ik een vrouw en moeder van mijn leeftijd, en zij had tijdens de dienst dezelfde ervaring als ik gehad. We verbaasden ons erover dat niet alleen Johannes, een mannelijke bijbelschrijver, onze ervaringen bagatelliseerde, maar ook dat de mannelijke voorganger daarin meeging. Was hij er niet van op de hoogte dat niet elke geboorte van een leien dakje gaat?

Begrijp me niet verkeerd, ik denk dat het helemaal niet de bedoeling van Johannes was, of van de voorganger, om over mijn gevoelens - en die van mijn gesprekspartner, en die van zoveel andere vrouwen met een negatieve ervaring rondom geboorte en/of de periode daarna - heen te lopen. Maar feit is dat dat wel gebeurde. 

Daarom is het zo belangrijk om ook vanuit een vrouwelijk perspectief naar de Bijbel en naar specifieke Bijbelteksten te kijken, als je daarover iets wilt vertellen met vrouwen in je gehoor. 

Maar niet alleen mannelijke voorgangers; voor iedere man - ambtsdager of niet - is het verfrissend om eens met andere ogen naar die eeuwenoude teksten te kijken. En mocht dat lastig zijn, vraag eens een vrouw in je omgeving om samen in de Bijbel te lezen.

Rebecca de Kok - van den Born, student Master Theologie