
De Nunspeetse Keiler door de jaren heen
8 september 2022 om 09:30 HistorieWie vanaf de Laan op de Whemelaan loopt of fietst ziet bij het gemeentehuis heel prominent een beeld van een wild zwijn staan. Daarachter een gedicht. Het bekende beeld van De Keiler is (voorlopig?) verplaatst van het Stationsplein naar de zijkant van het gemeentehuis aan de Ds. Martiniuslaan. Het moest wijken voor de herinrichting van de stationsomgeving.
De Keiler was ooit het eerste beeld in de openbare ruimte in Nunspeet. Met dank aan de toenmalige wethouder Jaap Hiddink. In de mededelingen aan de gemeenteraad op 7 februari 1967 schrijft het college van B en W: “Voor de goede orde delen wij u mede dat wij hebben besloten tot het aankopen van een beeldje in de vorm van een wild zwijn. Het is de bedoeling dit beeld te plaatsen op het Stationsplein. Het zal u zonder meer duidelijk zijn, dat de symboliek van dit beeld moet worden gezocht in de sterke binding van onze gemeente met de de natuur (er dient dus niet, zoals humoristische krantenberichten willen doen geloven, te worden gedacht aan een spaarvarken!)”.
De maker van het beeld was de kunstenaar Johan Hendrik (Henk) Weggelaar, die aan de Maatweg in Elspeet woonde. Weggelaar was in 1908 in Amsterdam geboren en overleed op 2 juli 2004 in Elspeet. Het betonnen beeld werd op 23 maart 1967 geplaatst met de kop gericht naar de bossen. De krant schreef dat er geen ‘autoriteiten’ aanwezig waren om het beeld te onthullen. In de zomer van 1967 lag het beeld al omver. Dat leidde tot vragen in de raad. Klaas Hendriksen (PvdA) wilde weten of het beeld nu verplaatst ging worden. Hij vond dat “niet het zwijn op de vlucht moet gaan, maar dat de daders gepakt moeten worden”. Het college antwoordde dat door baldadigheid de verankering was verbroken. Het beeld bleef op zijn plek.
Maar in de loop der jaren ging de kwaliteit van het beton achteruit. Met de komst van de Strijd om de Keiler, waarvan dit beeld het symbool werd, nam de Lionsclub Nunspeet het initiatief om het beeld in brons te laten gieten. De Lions, ANWB, gemeente en het Epese bedrijf VMI (winnaar van de Keilerstrijd) betaalden de kosten. Op 27 januari 1998 werd het beeld opnieuw onthuld. Nu in aanwezigheid van de ‘autoriteiten’ en Henk Weggelaar (toen 89 jaar). Weggelaar vond het wel mooi dat het beeld hem zou overleven.
Het sportevenement met lopen, fietsen en opdrachten uitvoeren groeide uit tot het grootste jaarlijkse gebeuren op sportief gebied. Menig sportteam heeft een ‘keiler’ gewonnen. Corona zorgde voor een stop, maar dit jaar heeft voor de 25e keer De Keiler in de belangstelling gestaan. Op 10 juni onthulde de dichteres Ellen Deckwitz een door haar geschreven gedicht, dat een plekje kreeg op de muur van het gemeentehuis.
Het ‘zwijntje’ werd symbool voor sportieve prestaties
Het beeld moest wijken voor de aanleg van tunnels onder het spoor aan de Elspeterweg. Het kreeg op 11 juli een plekje bij het gedicht. Volgens wethouder Mark van de Bunte is het tijdelijk. Lions Club Nunspeet zal na het gereedkomen van de stationsomgeving bepalen of het beeld terugkeert naar het Stationsplein.
Dick Baas